10 muzikale hoogtepunten van januari: Iggy Pop, PJ Harvey, Massive Attack en David Bowie

PJ Harvey schoot beelden in Kosovo voor haar videoclip van single The Wheel

Januari was een bewogen maand. We moesten afscheid nemen van Lemmy, Glenn Frey, David Bowie en een derde van de leden van Jefferson Airplane. Maar het was tevens de maand waarin Iggy Pop, PJ Harvey, Massive Attack en Kanye's G.O.O.D. Friday terugkeerden. Hieronder tien muzikale hoogtepunten van januari. Voor nog meer muziek kun je terecht bij deze meticuleus bijgehouden Spotify-afspeellijst met mijn favoriete nummers van 2016.

---

10. Big Ups blijft brokken maken

Het draait rond evenwicht. Big Ups lijkt zich daar meer van bewust dan de andere luide gitaarbands in Brooklyn. Breng stilte voor de uitbarsting en je creëert spanning. Fluister voor je roept en het publiek zal luisteren. Zing over de grote onrechtvaardigheden vanuit een persoonlijk perspectief en je krijgt mensen al even opgefokt. Het Big Ups debuut was geweldig. Singles Capitalized en National Parks beloven een nog betere - lees: evenwichtigere - tweede.

---

9. Iggy Pop brengt zijn beste werk in minstens 20 jaar uit

In de maand dat zijn beschermengel David Bowie stierf, werd Iggy Pop na jaren rommelen terug relevant. Hij kreeg daarbij hulp van Matt Helders (Arctic Monkeys), Josh Homme en Dean Fertita (Queens Of The Stone Age). In single Gardenia maken de gitaarlijnen elkaar het hof, brengen Homme's zanglijnen de nodige harmonieën aan, maar is het Iggy's afgeleefde stem die het geheel overheerst. Break Into Your Heart, single nummer twee, werd uit het vat desert rock van het betrouwbare merk QOTSA getapt. Of de supergroep dit niveau gedurende een volledige langspeler kan aanhouden, zullen we pas op 18 maart weten.

---

8. Anderson .Paak schiet soms wel eens raak

Sinds zijn features op Compton van Dr. Dre werd Anderson .Paak de coming man binnen de hip hop genoemd. Paak probeerde daar deze maand zelf nog een schepje bovenop te doen. Zijn tweede album Malibu valt op zijn minst ambitieus te noemen. In iets langer dan een uur waagt hij zich aan talloze genres, waaronder '60s soul, '90s hip hop, R&B, onversneden pop en bovenal funk. Het eindresultaat? Er wordt evenveel op als naast het doel geschoten. Paak verdient lof voor songs als The Season/Carry Me en Room In Here. Maar de klinische productie, de melige passages en de evidente samples maken het geheel te verteerbaar. Een weloverwogen liposuctie had van Malibu een klassieker kunnen maken.

---

7. De hoogdagen van trip hop resoneren in Ritual Spirit EP van Massive Attack 

De enige betrouwbare test voor het meten van de kwaliteit van een trip hop release? Wachten tot het donker wordt, om dan met de koptelefoon op door stad te dolen. De nieuwe EP van Massive Attack, hun eerste release sinds 2010, doorstond deze proef met glans. De hypnotiserende, tribale ritmes van Voodoo In My Blood, de allesvernietigende basdreunen van Dead Editors en de verdronken pracht van Take It Here maken van Ritual Spirit een meeslepende trip.

---

6. Four Tet x Champion

Geluidstovenaar Kieran Hebden, de man achter de elektronische outfit Four Tet, is een meester in het aanvoelen van andere artiesten. Burial, Thom Yorke, Floating Points, hij bracht al elke samenwerking die hij aanging tot een goed einde. Ook op Disparate weet hij tegelijk ruimte te laten voor de Britse DJ Champion en zijn eigen stempel op hun werk te drukken. Het nummer wordt gegrond door een dansbare beat bestaande uit diepe bassen en grommen, waardoor de engelachtig vervormde samples van vrouwenstemmen vrij kunnen rondzweven. Disparate zou zo op Four Tets There Is Love In You kunnen staan. Dat is een compliment.

---

5. Januari's mooiste droomlied komt uit Nederland

Goed begonnen is half gewonnen, zo zegt moeder wel eens. Ook Annelotte de Graaf moet met deze volkswijsheid zijn opgegroeid. Van meet af aan heeft ze met Amber Arcades een prima bandnaam te pakken. Ze haalde voor haar debuut meteen een deal bij Heavenly Recordings - het label met onder meer Mark Lanegan, Temples en TOY - binnen. En haar eerste single Turning Light doet zelfs de hoofden draaien bij internationale spelers zoals Clash Magazine en Stereogum. Terecht, want Turning Light klinkt als de ochtendzon die het eerste licht van de dag door de gordijnen laat schemeren.

---

4. Eleanor Friedberger weet schoonheid te waarderen

Eleanor Friedberger heeft haar broer Matthew al lang niet meer nodig. De drie albums met haar naam op het label zijn minstens even goed als de laatste prestaties van hun gezamenlijke band The Fiery Furnaces. Maar zelfs voor Eleanor is All Known Things van een uitzonderlijk hoge kwaliteit. Verstopt aan de achterkant van de tracklist van haar nieuwe album New View, springt All Known Things niet meteen in het oog. Het is een nummer die aandachtig en meermaals moet geproefd worden. Maar eenmaal de smaak te pakken, ontpopt het lied zich tot een weergaloze ballad. "You're beauty stands alone/ amongst all known things," zingt ze in het refrein. Haar woorden komen dichtbij, maar het zijn de instrumentale uitweidingen die de bezongen schoonheid pas echt kunnen vastleggen. 

---

3. David Bowie maakt een kunstwerk van zijn overlijden

Ik had Blackstar al talloze keren beluisterd vooraleer Bowie de geest gaf. Er stonden al woorden op papier. Dat het bewonderenswaardig was om een artiest te horen die op zijn vijfentwintigste album nog steeds grenzen opzocht. Dat hij als geen ander diverse genres kon bricoleren tot iets nieuw. Dat de aanwezige referenties naar het tragische stuk 'Tis Pity She's A Whore, de Grote Oorlog, onsterfelijkheid, A Clockwork Orange en Lazarus - die volgens de Bijbel uit de dood was herrezen - dit album situeerden tussen het aardse leven en de dood. Een ware celebratie van de artiest die anders-zijn aanvaardbaar maakt.

Dat de Thin White Duke werkelijk aan de grenspost stond tijdens het maken van Blackstar, kwam als een klap aan. Hij maakte geen commotie rond zijn lijdensweg. Zelfs Serge Simonart wist niets van zijn kanker af. De ervaring van Blackstar is sindsdien veranderd. "Look up here, I'm in heaven. I've got scars that can't be seen," zingt Bowie boven een dreigende mengelmoes van galmende gitaren en broeierige saxpartijen. Lazarus bleek geen verwijzing maar Bowie zelf te zijn, stervend maar steeds herrijzend in zijn muziek. "Just like that bluebird, I'll be free," besluit hij. David Bowie stierf zoals hij leefde: als een ★.

---

2. Kanye West dropt twee geweldige singles van zijn komende album So Help Me God. Of was het Waves? Swish? Kanye Anal Playlist?

"So happy to be finished with the best album of all time." Door het godcomplex van Kanye West betekent deze tweet natuurlijk maar weinig. "I know some fans who thought I wouldn't rap like this again/ but the writer's block is over, emcees cancel your plans" rapt hij in single No More Parties In L.A.. Dit komt al dichter bij de werkelijkheid. Het is een lange tijd geleden dat Ye indruk op me maakte. Zelf 2016 begon slecht met de losse track Facts, een smakeloze kopie van Drake & Future's Jumpman. 

Maar G.O.O.D. Friday is terug - op zijn Kanye's werd slechts één single werkelijk op een vrijdag uitgebracht - en heeft me eindelijk terug vertrouwen gegeven. Real Friends toont zijn oprechte, bescheiden kant, een zijde van zijn persoonlijkheid die hij zelden nog toont. No More Parties In L.A. situeert zich aan het andere extreem van het spectrum. Hecht geen belang aan de titel, want het lied is spul voor een legendarisch feestje. Boven een fantastische, krioelende beat van Madlib gaan Ye en Kendrick Lamar elkaar te lijf. Tegen mijn verwachtingen in, zijn het de woorden van Kanye West die het meest blijven nazinderen.

---

1. PJ Harvey bewijst waarom ze mijn favoriete singer-songwriter van dit decennium is

"I watched them fade out," herhaalt Polly Jean Harvey keer op keer, als een gruwelijke nachtmerrie die ze maar niet van zich af kan schudden. Met Let England Shake, mijn favoriete album van 2011, maakte ze het protestlied terug relevant. Maar toen mikte ze alleen op het Verenigd Koninkrijk. Sindsdien reisde ze naar Kosovo en Afghanistan om met eigen ogen te zien hoe het er in deze conflictlanden aan toe gaat.

Haar ervaringen in Kosovo vormen de basis voor The Wheel, de eerste single van haar komende album The Hope Six Demolition Project. "All that's left after a year: a faded face, the thrace of an ear," zingt ze in het refrein. Mannen antwoorden in de achtergrond: "I heard it was 28.000." Het is het aantal NATO-troepen die werden ingezet tijdens Kosovo's bloederige strijd voor onafhankelijkheid in de jaren 1990. Harvey's gitaar jankt terwijl ritme wordt behouden door handgeklap en voetgestamp. Te midden van de instrumentale chaos is ze toch in staat om meezingbare zanglijnen te brengen. Weinig artiesten zijn in staat om dergelijke brute inhoud zo aantrekkelijk te verpakken.

Check de videoclip met beelden van PJ Harvey's reis naar Kosovo. Beluister Spotify voor een langere en dus betere versie van het nummer.